Mixpantli: Shi’ lla na’ lla

Iz gayoa XVI bene’ xtirh gwnhabia’ gwnabe’ lhao yell xhon yish ga nchhen lhatj yelllhio che gake’ ench nesde’ gaten zelhao gak che’ na’bie’. Nha’ bene’ wechhen xhon ka’ gosakbede’ chen, nha’ beseyiljwlhalle’ bosochhenhe’ zan koen yish da’ kobte ench gwlhoen kateken chhesejnhi’lhalle’ Yelllhion, kateken nhak dillagolh che gake’, kan gosak che’’ ench gota’ yish da’ ben lhatj bosollonhe’ Yelllhio chen da’ chhak dilde’ lhen bene’ yoblhe. Nholh wechhen lle’ na’ Mariana Castillo Deball nha’ Sandy Rodríguez gosebede’ kan nchhen yish xhon ka’ ench len gaklhenhen gonchho xbab nhakyanen nyoj lo’ yish nchhen na’ ka gok kanhi’ nha’ ka gosonhe’.

Dan bchhen Deball, da’ nzi’ Nloe’ lhao, chzoaten be’n shna’ len, to lo’ lhatj da’ gosakdilchgoade’: yish nhéchho ga nchhen lhatj Yelllhio che benexhon Sita’, lhatjen nzi’ México- Tenochtitlán, kate’ ba senabia’ benextilhe len. Yish dowalhj lhatj Yelllhio nhi bosochhenhen ka 1550, nha’ shlhoen katez ka nhak bia’ ka nlla’ tsalhalle’ ka benextilhe ka benexhon. Danhan lhatj kob che benextilhen nhaken ka nhak da’ bi yo’ yelamban, nha’ yelhen nha’ ya’an nyechje nlladite benexhon chheson llin, bene’ sezi’ bél nha’ bene’ chhesashze nhi nhalhe. Da’ lhatj gasj xhen che Deball, da’ nkoachgoa nhez shish, chshiljon nha’ chhaxhen chhedezen kuitchho lla na’ lla ka gok kanhi’. Nha’ bene’ shna’ len na’, chhénhen shjasie’ lhawenna’ ench yeyombie’ koen koenhen, ench kon gakde’ shne’ yishen llan za’ gak ki: ka na’ lla.

Rodríguez nha’ nhonhe’ toz izen nha’ lhatjen, nha’ nchhenhen lo’ llin che’, nllá’ ka nhonhen. Yishen nchhenhen ka nhakse lhatjen gan chhesedilde’ lla na’ lla: lhatj ga nllag yell Shla’ Nhis nha’ yell Sita’, yell lhatje Shla’ Nhis, dan dé shlalhe gan chxhoa gwbill nha’ Los Angeles, lhatjé kin nchixe Rodríguezen da’ chhak na’ bchhenhe’ kan bosochhen wechhen iz xhen XVI te, nha’ beyonhen yish nllálhe da’ nchixe zan ka gok kanhi’. Kan chhonhe’, bezie’ kan bosochhen benexhon kanhite: chhotobe’ yejyoxh, lhako nha’ yej ench chheyaken ka chhen da’ chholhoe’ yo yelambankse. Danhan Rodríguez nha’ shchhenhe’ na’ lla kan bosochhen benexhon golhe goselle’ kanhité.